Nguyễn Nam Thắng 
Hệ thống ngân hàng sụp đổ năm 2023 khi chứng kiến SVB khai báo phá sản chương 11 cũng một số ngân hàng khác buộc đóng cửa do lo ngại sự sụp đổ liên tục. Khiến chúng ta nhớ về năm 2008 khi mà ngân hàng Lehman Brothers sụp đổ. Khi mà niềm tin về các ngân hàng truyền thống không còn thì sẽ có một điều mới mẻ xảy ra. Nó sẽ tạo nên một sự khác biệt.
Nội Dung
Lehman Brothers sụp đổ 2008 và Bitcoin ra đời 2009
Brothers đệ đơn xin bảo hộ phá sản với khoản nợ lên tới 619 tỷ USD. Đây là vụ phá sản đình đám nhất trong lịch sử nước Mỹ, kích hoạt lên một cơn sụp đổ tàn khốc khiến cho chỉ số Dow Jones rơi 500 điểm, kết quả là hàng triệu người trên toàn thế giới mất việc.
Ngân hàng sụp đổ vì nguyên nhân gì?
Lehman đã nhúng sâu vào hoạt động chứng khoán hóa các khoản vay nợ mua nhà (phần lớn là dưới chuẩn). Từ năm 1994, Lehman Brothers rũ bỏ chiến lược sử dụng nguồn vốn của chính Lehman để thực hiện các phi vụ làm ăn lớn, công ty này chuyển qua mô hình đi vay kết hợp đầu tư rủi ro ngay cả trong khi các tổ chức tài chính khác đã bắt đầu thấy run tay.
Lehman đã vay quá nhiều vốn và dùng phần lớn khoản tiền này vào những thương vụ đầu tư tài sản có rủi ro cao. Vào mùa hè năm 2007, khi công ty con là BNC Mortage đã thua lỗ nặng nề, CEO của Lehman vẫn chỉ cho rằng đó là rắc rối trong ngắn hạn và hy vọng rủi ro lớn sẽ đem lại nguồn lợi nhuận khủng lồ khi khủng hoảng chấm dứt. Lehman tiếp tục đầu tư vào chứng khoán đảm bảo bằng nợ thế chấp (MBS).
Khủng hoảng tài chính ập đến, khả năng thanh khoản của Lehman liên tục lao dốc. Chống cự đến giữa năm 2008, Lehman lỗ nặng chưa từng thấy và kết thúc bằng một bản tuyên bố phá sản ngày 15/9 cùng năm.
Bitcoin ra đời năm 2009
Sau khi ngân hàng lehman brothers sụp đổ. Niềm tin của người dân vào ngân hàng đã suy giảm đáng kể nhưng họ gần như không có một giải pháp nào bảo vệ tiền của mình. Vì vậy, Satoshi Nakamoto – người được cho là founder của Bitcoin đã đưa ra khái niệm đầu tiên về tiền điện tử vào năm 2019.
Như chúng ta đã biết, Bitcoin hoạt động không ngừng nghỉ cho đến tận ngày nay. Với mức là dưới 1 phần ngàn 1 đô la cho 1BTC thì bây giờ 1 BTC có giá $27.000 ở thời điểm viết bài này. Thậm chí ATH (All-time-hight) của BTC còn đạt $69K và tương lai có thể lên hơn $100K, $1M hoặc hơn.
BTC cũng tạo tiền đề cho sự phát triển của blockchain sau này khi Etherium (ETH), Binance (BNB) trở thành mạng lưới phổ rộng khắp thị trường crypto khi trở thành nền tảng gốc Layer 1 cho các mã thông báo phát triển (token).
Hệ thống ngân hàng sụp đổ và Sillicon Valley Bank (SBV) là một Lehman. Brothers thứ 2?
Rất có thể là như vậy bởi theo tình hình hiện tại. SVB cũng có nguyên nhân tương tự khi mua quá nhiều trái phiếu chính phủ nhưng không có khả năng thanh khoản cho người dân rút tiền ồ ạt. Thêm nữa, giá trái phiếu chính phủ lại đang rớt giá trầm trọng khi FED tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát liên tục.
Hậu quả của sự sụp đổ
Dù ít được biết đến bên ngoài Thung lũng Silicon, SVB là một trong 20 ngân hàng thương mại lớn nhất ở Mỹ. Vào thời điểm cuối năm ngoái, ngân hàng này có tổng tài sản 209 tỷ USD – theo FDIC.
Vụ sụp đổ quá nhanh và bất ngờ của SVB là “thảm kịch” ngân hàng lớn nhất ở Mỹ kể từ khi ngân hàng Washington Mutual tan rã vào năm 2008. Bi kịch bắt đầu vào ngày thứ Tư tuần trước, khi SVB tuyên bố đã bán một lô chứng khoán ở giá lỗ và sẽ bán thêm 2,25 tỷ USD cổ phiếu mới để phục hồi bảng cân đối kế toán đang trong tình trạng thâm thủng.
FED đã cố gắng bơm tiền để cứu SVB nhưng không thể làm gì hơn. Vì vậy việc đóng cửa hệ thống ngân hàng liên quan để tránh sự sụp đổ hàng loạt.
Cơ hội để tiền điện tử phát triển
Qua 2 đợt sụp đổ của 2 ngân hàng lớn là Lehman Brothers và SVB. Chúng ta chắc chắn cũng không còn nhiều niềm tin vào hệ thống ngân hàng của Mỹ nói riêng và các quốc gia trên thế giới nói chung. Việc các ngân hàng sử dụng tiền của người gửi đi làm việc đầu tư thua lỗ là điều ai cũng có thể mường tượng.
Tiền điện tử sẽ là một chia khóa giúp chúng ta quản lý dòng tiền một cách chính xác, không lạm phát và nó không thể khiến các ngân hàng có thể đem tiền của bạn đi làm việc khác được. Nhưng nếu một đồng tiền điện tử thay thế hoàn toàn ngân hàng thì sẽ chẳng bao giờ có một ngân hàng nào tồn tại được. Bởi bản chất của ngân hàng là đi cho vay lấy lãi. để trả cho người gửi tiền.
Tiền điện tử sẽ phát triển ngang hàng với tiền pháp định
Thay vì thay thế hoàn toàn. Tiền điện tử sẽ là một trong những giải pháp giúp các ngân hàng có những lựa chọn tốt hơn thay vì làm theo những cách truyền thống.
Pi Network là một dự án tiền điện tử ngang hàng
Giống như BTC năm 2009. Mục đích của Pi Network muốn làm tốt hơn. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng BTC không thể trở thành một dạng thức tiền tệ vì tính phi tập trung của nó là lỗ hổng khiến BTC trở thành công vụ rửa tiền cho tội phạm. Vì thế BTC chỉ được coin là tài sản, là vàng kỹ thuật số mà thôi.
Pi Network lại có một hệ thống phi tập trung có KYC chống AML rất hiệu quả. Việc KYC sẽ giúp chúng ta biết được, hiểu được những giao dịch đến từ đâu, đi đâu và làm gì nhưng không thể thay đổi thông tin được ghi trên sổ cái (ledger).
Pi Network là hoàn toàn phi tập trung với các máy Nodes của từng Validator như chúng ta. Nó được kết nối đến các máy chủ CDN, máy chủ tổng của PCT để nhằm xác thực giao dịch, KYC và lưu trữ block trên sổ cái mà thôi.
Còn quá sớm để nói Pi Network sẽ thay đổi cuộc chơi
Tuy nhiên để khẳng định Pi trở thành một phương tiện chung toàn cầu để thanh toán thì còn quá sớm. Bởi Pi vẫn đang trong quá trình Enclosed Mainet.
Nhưng năm 2023 đã có thông tin chính thức về Mass KYC. Bây giờ, Pi Core Team đang xét duyện những dự án trong cuộc thi Hackathons để đưa vào hệ sinh thái mở (hiện tại là Testnet Ecosystem mà thôi)
Hy vọng Pi có thể làm được điều mà BTC không làm được. Đó là trở thành tiền tệ. Nhưng BTC sẽ vẫn ở đây và trở thành một loại tài sản an toàn hơn bất cứ một ngân hàng nào khi bạn gửi tiền tiết kiệm. Nhưng bạn cần biết về đầu tư tài chính trước khi tham gia vào thị trường Crypto.
